Het Pander E project
De Pander E is een anderhalf-dekker voor twee personen. Ontwikkeld door Theo Slot en gebouwd door de meubelfabriek Pander. In eerste instantie was het vliegtuig voorzien van een Anzani stermotor. Deze bleek te weinig vermogen te leveren en werd al spoedig vervangen door de Tsjechische Walter Vega 5 cilinder stermotor van 60 pk. De opzet van Pander was om de E te gebruiken als sport- en opleidingsvliegtuig. Om die reden was het vliegtuig voorzien van een dubbele besturing. De eerste Pander E’s werden in 1926 geleverd aan de net opgerichte Rotterdamsche Aeroclub. Een jaar later is uit die aeroclub de Nationale Luchtvaartschool ontstaan.
Bouwtekeningen
Van de Pander E zijn geen bouwtekeningen meer aanwezig. Ik bezit meerdere maatschetsen en een flinke verzameling handgemaakte schetsen van onderdelen.
Ook beschik ik over een groot aantal foto’s van de Pander E in diverse uitvoeringen. Eveneens zijn er een aantal tijdschriftartikelen, uit Het Vliegveld, Flugsport en Flight beschikbaar, evenals een beschrijving van het vliegtuig door Jane’s All the World’s Airplanes. Op basis van deze informatie moet het mogelijk zijn een eerlijke reproductie te maken. Hoewel ik over een Walter motor beschik, zal ik een nieuw geproduceerde 5-cilinder stermotor van het merk Verner toe gaan passen.
Ik werk met de beschikbare gegevens om een nieuw tekening pakket samen te stellen. Deze is grotendeels klaar, zie de schermafbeelding van een tussentijdse stand:
Momenteel worden op basis van mijn eigen nieuwe tekeningen de benodigde sterkteberekeningen gemaakt, met gebruikmaking van de oude sterkte-gegevens en het oorspronkelijke BvL. Een vliegtuigbouwkundig ingenieur van Fokker Papendrecht verzorgt deze nieuwe berekeningen. Ze worden gecontroleerd door Frank van Dalen (afgestudeerd op de Pander D eendekker). Frank is als sterkte-deskundige bij het Fokker D.XXI reproductieproject betrokken.
Bovenstaande foto geeft de Pander E (links) en de D (rechts) te zien.
Ook een foto van de geïnstalleerde Verner motor in een andere tweedekker:
Met vriendelijke groeten,
Dick Funcke